Wat is de scheiding der machten?

In een democratie wordt de macht verdeeld in:

• De wetgevende macht die de wetten maakt. Bijvoorbeeld: het parlement
• De uitvoerende macht die zorgt voor de toepassing van de wet. Bijvoorbeeld: de regering
• De rechterlijke macht die zorgt voor de bestraffing van misdrijven en het oplossen van geschillen.

De rechterlijke macht staat volledig los van de twee andere machten. Rechters kunnen de wetten niet veranderen. Maar parlement en regering mogen zich ook niet bemoeien met de oordelen die de rechters uitspreken. Hun uitspraken moeten wel overeenstemmen met wat de wet zegt.

Soms spreken we ook van een vierde macht. Dat is de pers. Die heeft de taak:

• informatie te geven
• opinie te vormen
• spreekbuis te zijn van de bevolking
• en controle uit te oefenen op de politieke wereld

Allemaal belangrijke functies voor een democratie. Een basisvoorwaarde voor democratie is dan ook de persvrijheid én de vrijheid voor het hebben en uiten van je mening, het recht op vrijemeningsuiting.

Er moet altijd een evenwicht zijn tussen alle machten. Daarom is er wederzijdse controle tussen alle machten om te verhinderen dat één macht te groot zou worden. Dat principe noemen we checks and balances.

^{ARTIKEL: studenten politieke wetenschappen}