Ik zoek een woning en word gediscrimineerd. Wat nu?

Je zoekt een kot, appartement of studio. Je vindt er een die perfect lijkt. Je stuurt een bericht, maar krijgt geen antwoord. Of je hoort: "We hebben iemand anders gevonden." De advertentie blijft wel online staan. Het klopt niet.

Soms zit je gevoel goed:

• De verhuurder wil niet verhuren aan mensen met een buitenlandse afkomst
• Je wordt geweigerd omdat je een handicap hebt
• Je wordt uitgesloten omdat je een uitkering krijgt
• De makelaar zegt dat je niet welkom bent "op vraag van de eigenaar"
• Er staat in de advertentie: "niet voor studenten" of "alleen Nederlandstaligen"

Mag een verhuurder iemand weigeren?

Een verhuurder mag kiezen aan wie hij verhuurt. Hij moet wel objectieve criteria gebruiken. Bijvoorbeeld: kan de huurder genoeg inkomen aantonen?

Discrimineren mag niet.

Wanneer is er discriminatie? 

Als je verhuurder jou zonder wettige reden slechter behandelt dan iemand in dezelfde situatie door één van deze kenmerken: 

• Afkomst of etnische achtergrond
• Leeftijd
• Geslacht
• Genderidentiteit of seksuele geaardheid
• Gezondheid of handicap
• Geloof
• Je krijgt een uitkering
• Je bent student

Deze kenmerken zijn beschermd door de wet. De verhuurder mag je er dus niet om weigeren en dat tijdens het hele verhuurproces: van de advertentie tot het einde van je huurcontract.

Welke vormen van discriminatie bestaan er? 

Directe discriminatie 

Iemand wordt slechter behandeld door een beschermd kenmerk.

Bijvoorbeeld: "Ik verhuur niet aan mensen met een buitenlandse naam."

Indirecte discriminatie

Een regel lijkt neutraal, maar geeft toch een nadeel aan sommige groepen.

Bijvoorbeeld: "Alleen huurders met een vast contract komen in aanmerking." Dit sluit veel freelancers en mensen met een beperking uit.

Aanzetten tot discriminatie

Een verhuurder vraagt een makelaar om bepaalde kandidaten niet te selecteren.

Intimidatie

Ongewenst en kwetsend gedrag dat te maken heeft met een beschermd kenmerk. Bijvoorbeeld: beledigingen om iemands geloof.

Weigeren van redelijke aanpassingen 

Mensen met een handicap hebben recht op eenvoudige aanpassingen. Zoals een kleine helling bij de ingang. Weigert de verhuurder dit zonder wettelijke reden? Dan is dat discriminatie.

Wat kun je zelf doen? 

1. Denk na over wat er gebeurde

Hoe verliep het contact met de verhuurder of makelaar?  Praat met iemand die je vertrouwt: een hulpverlener, een lokaal meldpunt, het OCMW of een organisatie bij jou in de buurt. Als je denkt dat je niet eerlijk behandeld werd, kun je actie ondernemen.

2. Verzamel informatie

Bewaar e-mails of berichten. Maak screenshots van de advertentie. Noteer wanneer en wat er precies gezegd werd.

3. Meld het

Bij het Vlaams Mensenrechteninstituut kun je makkelijk, gratis en vertrouwelijk melden wat je meemaakte. Je hebt geen juridische kennis nodig. Je ervaring is het startpunt.

Is er een makelaar bij betrokken? Dan kun je dit ook melden bij het Beroepsinstituut van Vastgoedmakelaars.

4. Vraag ondersteuning 

Het Vlaams Mensenrechteninstituut kan je info geven over je rechten. Ze kunnen ook bemiddelen met de verhuurder of makelaar. Komt er geen oplossing? Dan kan je dossier naar de geschillenkamer van het Instituut. Die kan een uitspraak doen over je klacht. Het instituut werkt onafhankelijk.

5. Dien een klacht in bij de rechtbank

Je hoeft het niet alleen te doen

Een woning zoeken is al lastig genoeg. Discriminatie maakt het nog zwaarder. Maar je staat er niet alleen voor. Organisaties kunnen je helpen:

• Vlaams Mensenrechteninstituut
• Het OCMW in je buurt
• Het juridische loket in je buurt
• Jongerenorganisaties