Hoe wordt nieuws gemaakt?
"Is dat nu nieuws?" Het is een vraag die je je vast al eens gesteld hebt als je iets ziet of leest in het nieuws, dat je zelf niet bijzonder nieuwswaardig vindt. Maar wanneer is iets nieuws, en wanneer niet?
Wat is 'nieuws'?
Meestal volgen journalisten deze checks:
1. Bijzonder
Het wijkt af van wat er normaal gebeurt: als iets altijd al gebeurt, valt het na een tijdje niet meer op. Daarom zien we ook vaker slecht nieuws dan goed nieuws.
2. Belangrijk voor een grote groep mensen
Hoe meer mensen het raakt, hoe 'nieuwswaardiger' iets is. Daarom zie je veel nieuws over België en minder nieuws over je eigen stad. Wat er in een bepaalde stad gebeurt, is waarschijnlijk enkel belangrijk voor de inwoners.
3. Dichtbij
Je ziet veel berichten over België, Europa en de Verenigde Staten en amper berichten over Afrika. Als iets weinig impact heeft op het leven in België in het algemeen, dan is het niet nieuwswaardig.
Zie ook: Waarom is nieuws niet overal hetzelfde?
4. Net gebeurd of 'actueel'
Het gaat over dingen die net gebeurd zijn. Bijvoorbeeld niet over iets van 3 weken geleden.
5. Bekende mensen
Een man die van de trap valt, is geen nieuws. Maar is dat de paus of de president van de Verenigde Staten? Dan is het een heel ander verhaal!
Kan iets alle 5 afvinken? Dan is het een 'nieuwswaardige gebeurtenis'.
Journalisten kijken nu ook meer en meer naar jongeren:
- Welk nieuws vinden jongeren belangrijk?
- Welke vragen hebben ze?
Denk bijvoorbeeld aan nws.nws.nws op Instagram of Karrewiet. Zij maken nieuws speciaal voor jongeren.
Hoe maakt een journalist een nieuwsbericht?
Er zijn 10 stappen voor een artikel verschijnt in de krant, op sociale media of op een website.
De journalist:
- krijgt een onderwerp of verhaal waaraan die moet werken van de redacteur. Die is de baas.
- doet onderzoek vanop het bureau. Wat is er al geweten? Zijn er getuigen?
- verzamelt feiten over de 5 W’s: wie - wat - waar - wanneer - waarom
- checkt de feiten. Zeggen andere kranten of bronnen hetzelfde?
- bepaalt welk verhaal die wil vertellen
- bepaalt welke beelden die moet hebben
- bepaalt welke mensen die moet interviewen
- maakt en verzamelt alles wat die nodig heeft om het verhaal te vertellen
- stuurt het door naar de redacteur voor goedkeuring
- publiceert het verhaal
Is nieuws neutraal?
Nee, niet altijd. Nieuws moet niet neutraal zijn, maar wel onpartijdig.
Een journalist werkt altijd vanuit een bepaalde invalshoek:
- Ze belichten bepaalde zaken wel of niet.
- Ze kiezen een beeld bij hun verhaal
- Ze laten bepaalde mensen aan het woord.
Als journalist of nieuwsredactie, maar ook als jongeren, bekijk je nieuws met een bepaalde bril.
In België kijken we naar nieuws met een westerse, democratische blik. Journalisten nemen dus vanzelf een standpunt in als ze bijvoorbeeld schrijven over de mensenrechten in landen als China.
Je hebt dus altijd een bepaalde bril, maar je moet wel onpartijdig blijven.
Dat betekent dat je als journalist:
- het volledige verhaal moet vertellen
- genoeg context moet geven
- verschillende stemmen/partijen aan bod moet laten komen
- zo weinig mogelijk je eigen achtergrond mag laten meespelen