Ik heb iets fout gedaan, hoe zeg ik sorry?

Als je beseft dat je iets fout hebt gedaan, kan je last hebben van schaamte of van een schuldgevoel. Wees niet te hard voor jezelf en maak die gevoelens niet groter dan ze moeten zijn: Ja, je hebt iets fout gedaan, maar nee, daarom ben je geen slechte persoon.

Wat kan je wel doen?

Geef toe dat je fout was

Geef toe dat je fout was. Daardoor krijgt de ander het gevoel dat je erkent dat je hem pijn hebt gedaan of verdrietig hebt gemaakt of … En dat je dat niet had mogen doen.

Zo’n erkenning is heel belangrijk voor mensen.

Stel je voor hoe jij je zelf voelt als iemand zegt:

“Ja, dat was echt vervelend voor jou dat ik je niet liet uitspreken en mijn eigen idee wou doorduwen.”

Tegenover:

“Ik mag toch mijn gedacht zeggen!”

Bij het tweede voorbeeld geeft de ander helemaal niet toe dat die fout was. Dan blijf je boos.

Je moet het wel menen

Het kan dat jij zelf vindt dat je helemaal niets fout deed. Maar de leerkracht verplicht je om je te gaan verontschuldigen. Of je denkt: “Ik zal maar sorry zeggen, dan is dat gedoe voorbij.”

Dan is de kans groot dat die ander voelt dat het niet oprecht is. Het probleem, de ruzie bijvoorbeeld, is niet echt opgelost.

En misschien voel jij je ook boos, omdat je het oneerlijk vindt dat je je moet verontschuldigen terwijl je niets fout deed.

Dan is het beter om een goed gesprek te hebben over jullie conflict of ruzie. Eventueel met de hulp van een bemiddelaar.

Zeg niet "Sorry, maar"

Gebruik geen ‘maar’ in je verontschuldiging! Want dan lijkt het alsof je een ‘uitvlucht’ verzint. Dan lijkt het alsof je het niet echt meent.

Voel je het verschil tussen de volgende twee zinnen?

Je botst per ongeluk tegen iemand aan en zegt:

“Het spijt me, maar je stond hier plots in de weg.”

“Het spijt me. Dat was lomp van me…”

Verontschuldig je niet te veel of te weinig

Zorg ervoor dat je verontschuldiging passend is. Dat het niet te veel en niet te weinig is, in vergelijking met wat je fout deed.

Je botst per ongeluk tegen iemand aan en zegt:

“Oh nee! Hoe vreselijk lomp ben ik toch! Het spijt me zo ontzettend dat ik tegen je aan botste! Kan je me vergeven?” Dit is duidelijk te veel. Daardoor lijkt het ook niet gemeend. Alsof je er mee lacht. Of alsof jij eigenlijk het slachtoffer bent, want nu moet de ander heel veel moeite doen om jou gerust te stellen.

Doorlopen zonder iets te zeggen is te weinig. Het is onbeleefd.

Een gewone “Sorry!” is in dit geval waarschijnlijk genoeg.

Soms is sorry niet genoeg

Soms is er meer nodig dan een verontschuldiging. Dan moet je de fout die je maakte ook herstellen.

Je botst per ongeluk tegen iemand aan. Hun smartphone klettert op de grond. Het scherm is helemaal gebroken! “Het spijt me vreselijk! Ik zal betalen voor de herstelkosten.”

Wat als mijn fout onherstelbaar is?

Het kan ook dat je iets gedaan hebt dat onherstelbaar is.

De smartphone kan niet meer hersteld worden. Bovendien was die persoon er erg aan gehecht. Het was het laatste kerstcadeau dat die van zijn peter kreeg. Die is een paar maanden later overleden. Dus een nieuwe smartphone kopen, kan niet alle schade herstellen.

Je kan dan niet veel meer doen dan erkennen dat je een fout hebt gemaakt en dat je de ander schade hebt berokkend. En je daarvoor verontschuldigen.

“Het spijt me heel erg dat ik niet beter uitkeek en dat daardoor die smartphone van je peter kapot is. Ik wou dat ik je verdriet weg kon nemen. Wat kan ik voor je doen?”

Het helpt als de ander het je vergeeft. Die persoon weet wel dat het per ongeluk was. En dat jij het erg vindt. Na een tijdje helen de wonden.

Wat als iemand mij niet wil vergeven?

Soms wil iemand je verontschuldigingen niet aanvaarden of wil die niet meewerken zodat jij je fout kan herstellen. Die blijft boos op je en blijft wrok koesteren.

Ga dan niet door het stof kruipen. Ga niet eindeloos smeken dat die je verontschuldigen aanvaardt. Of om een kans om het goed te maken.

Wat je wel kan doen is een bemiddelaar zoeken. Dat is een buitenstaander die het gesprek tussen jullie opnieuw op gang kan brengen.

Die bemiddelaar kan naar jou luisteren en naar de persoon die boos op je is. Die kan een gesprek tussen jullie begeleiden zodat het goed verloopt. En zodat jullie eventueel kunnen herstellen wat fout is gegaan.

Een bemiddelaar zal er niet altijd voor kunnen zorgen dat jullie terug vrienden zijn. Maar meestal wel dat jullie goede afspraken met elkaar kunnen maken over hoe het verder moet.

Straf kan iets goeds zijn

Het kan ook dat je gestraft wordt voor wat je fout hebt gedaan.

Soms kan je door die straf uit te voeren, iets goed maken, bijvoorbeeld je moet zelf de graffiti die je gespoten hebt terug verwijderen.

Kan je je fout niet herstellen? Dan is je straf een manier om erkenning te geven aan de ander. Om toe te geven dat je hen schade hebt berokkend.

Ben je het ermee eens dat je iemand kwaad hebt gedaan? Aanvaard dan ook je straf en zie het als een kans om dit nadien achter je te kunnen laten.